تقویم

 | تاریخ ارسال: 1400/10/22 | 

گاه‌شماری چینی (به چینی中国暦 ) تقویمی است شمسی قمری که به آن تقویم روستایی نیز گفته می‌شود. این تقویم که بر پایه پدیده‌های نجومی شکل گرفته خاستگاهی در قرن پنجم پ. م دارد و دوره اوج آن به عصر سلسله سونگ بازمی‌گردد وامروزه نیز در کنار گاه‌شمار میلادی در جشن‌های آیینی چینیان کاربرد دارد. دوره‌های تقویم در چین بسیار متفاوت و متنوع است و هر تغییر و بسطی که در ساختار تقویم چین صورت می‌گرفت مرهون نیازهای نوین کشاورزی و پیشرفت در علم نجوم است.
      پنج عنصر اساسی زودیاک شامل چوب، فلز، آتش، آب و خاک هستند که در عقاید چینیان باستان بسیار تجلی داشته‌است. تا جایی که حتی بر ساختار یکی از شیوه‌های گاه‌شماری در چین تأثیر بسزایی گذاشته‌ است. در این تقویم سال به پنج دوره هفتاد و سه روزه تقسیم می‌شد و هر دوره شامل دو ماه سه هفته‌ای است. در این گونه تقویم سال‌ها ده‌ماهه بوده‌است و تا قبل از دوره هان غربی به صورت محدود مورد استفاده قرار می‌گرفته‌ است. در این شیوه تقویم نگاری مفهوم هفته شکل نگرفته بود و هر ماه به سه دهه تقسیم می‌شد، سال دوازده ماهه بوده و این روش حتی تا اوایل هان غربی نیز مرسوم بود.
     تقویم متعادل به روشی اطلاق می‌شد که در آن سال به سیصد وشصت و پنج روز و یک چهارم تقسیم و ما شاهد سال‌هایی دوازده و یا سیزده‌ ماهه و در برخی اوقات چهارده‌ ماهه بوده‌ایم. شروع ماه بعد از انقلاب زمستانی ذکر شده‌است لیکن این نحوه گاه شماری به دلیل اینکه بر فواصل کشاورزی تأثیرات منفی می‌گذاشت مورد استقبال قرار نگرفت. تقویم چینی شالوده بسیاری از تقویم ها در تمدن‌های مشرق زمین بود. تقویم کره‌ای، ژاپنی و ریکیویی ساختارهای اصلی تقویم نگاری خود را از چینیان وام گرفتند. تا جایی که تنها تفاوت آنها را با تقویم چینی در مبدأ این تقویم‌ها می‌توان دید.
     تقویم مغولی و تبتی نیز به‌طور غیرمستقیم از تقویم سرزمین فغفوران شرقی تأثیر پذیرفته بودند. اویغورها نیز که تقویم خود را مدیون مغولان بودند به نحوی وام دار چینیان هستند. این تأثیر در دوره ایلخانی به ایران نیز منتقل شد و اساس تقویم دوازده حیوانی را تشکیل داد. این طالع بینی از دوران پیش از میلاد در چین مرسوم بوده و آنقدر تأثیرگذار بود که می‌توانست سرنوشت یک سلسله و یا یک منطقه را تغییر دهد به گونه ای که متولدین هر یک از سال‌های حیوانی در سال‌های تکرار آن حیوان و یا سایر حیوانات دوازده‌گانه از آینده‌ای متفاوت برخوردار می‌شدند. افاقه‌گری این روش در قرون دوازده تا چهارده میلادی یعنی در عصر استیلای مغولان نمود بیشتری یافته و در هند وایران نیز نفوذ کرد، امروزه بسیاری از کتابنامه‌های طالع بینی از این شیوه تأثیر پذیرفته‌اند.
هر سال، در بهمن ماه، سال چینی نو می‌شود. سال نو، با پدیدار شدن ماه در نخستین روز سال آغاز می‌شود و به همین علت گاه به آن سال نو قمری نیز گفته می‌شود. جشن سال نو، عموماً پانزده روز به طول می‌انجامد و با
جشن فانوس پایان می‌یابد. در بیشتر کشورهایی که چینی‌ها اکثریت را تشکیل می‌دهند یا اقلیت قدرتمندی هستند، سال نوی چینی جشن گرفته می‌شود؛ از آن جمله می‌توان به چین، هنگ کنگ، تایوان، برونئی، کره شمالی و کره جنوبی، مغولستان، نپال، بوتان، ویتنام، سنگاپور، اندونزی، مالزی، فیلیپین و تایلند اشاره کرد.
شروع سال نو چینی در ماه بهمن (فاصله ۲۱ ژانویه تا ۲۰ فوریه) است. در این بازه زمانی حلول ماه جدید (روز نخست ماه قمری) روز اول سال نو چینی است. چینی‌های بودایی، در این روز از خوردن گوشت پرهیز می‌کنند. بودائیان بر این باورند که روشن کردن آتش و استفاده از کارد در روز اول سال نو، خوش یمن نیست؛ بنابراین معمولاً غذای این روز، از قبل پخته می‌شود. چینی‌ها در این روز از عدد ۴ استفاده نمی‌کنند زیرا معتقدند این عدد، عدد مرگ است. مردم چین در این روز درباره سال گذشته صحبت نمی‌کنند، بلکه درباره سال جدید و شروعی دوباره صحبت می‌کنند. همچنین در این روز، چینی‌ها به دیدار و بازدید بزرگترهای خانواده می‌روند. ر
قص شیر یکی از کهن‌ترین آیین‌های چینی است که در این روز انجام می‌پذیرد. برخی خانواده‌ها برای از بین بردن شرّ ارواح خبیثه، این گروه‌های عروسک گردان را به خانه دعوت می‌کنند تا با آهنگ‌ها و رقص‌های خاص، بدیمنی این روز را از بین ببرند. از دیگر آداب و رسوم این جشن، هدیه پاکت سرخ است.


منابع: mohajertv.com و wikipedia.org

دفعات مشاهده: 557 بار   |   دفعات چاپ: 81 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر